HPV และวัคซีนป้องกัน
ว่าด้วยเรื่องไวรัส HPV
ไวรัส HPV หรือ HUMAN PAPPILOMA VIRUS สามารถติดต่อได้ผ่านทางเพศสัมพันธ์ และการสัมผัสไกล้ชิด ในปัจจุบันมีสายพันธุ์มากมายกว่า 100 สายพันธุ์ แต่สายพันธุ์ที่ทำให้เกิดมะเร็งมีอยู่ประมาณ 15 สายพันธุ์ ซึ่งตัวไวรัสจะค่อยๆทำให้การเติบโตของเซลล์เยื่อบุบริเวณต่างๆผิดปกติ และหลังจากการติดเชื้อ 10-20 ปี เซลล์ติดเชื้อที่ผิดปกติจะสามารถกลายเป็นเซลลล์มะเร็งได้
ไวรัส HPV ไม่เพียงแต่ทำให้เกิดมะเร็งปากมดลูกเท่านั้น แต่ยังเป็นสาเหตุของโรคมะเร็งบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์ทั้งเพศชายและหญิง ยังทำให้เกิดโรคหูด มะเร็งทางทวารหนัก และมะเร็งคอหอยได้ ดังนั้นการฉีดวัคซีนเพื่อป้องกันไวรัส HPV ดีที่สุด คือ “ฉีดก่อนที่จะได้รับเชื้อเข้ามาในร่างกายนั่นเอง”
Note: อย่างไรก็ตามต่อให้ฉีดวัคซีนป้องกัน HPV แล้ว ก็ยังต้องตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกเหมือนเดิมนะ !
จะรู้ได้อย่างไรว่าติดเชื้อ HPV มาแล้ว ?
เนื่องจากการติดเชื้อ HPV ในระยะแรกจะไม่มีอาการ ดังนั้นจึงเป็นไปไม่ได้เลยที่จะรู้ว่าเราติด HPV มาแล้วหรือยังจากอาการทางคลินิก
ในปัจจุบันแพทย์สามารถตรวจหาเชื้อโดยการสวอปบริเวณปากมดลูกในผู้หญิง หรือทวารหนักในผู้ชายเพื่อตรวจหาสารพันธุกรรมสำหรับไวรัส HPV(HPV DNA) ซึ่งการทราบสายพันธุ์ที่ติดเชื้อไปแล้วก็จะมีประโยชน์อย่างมากในการวางแผนฉีดวัคซีน
Note: หากติดเชื้อไปแล้วหลายสายพันธุ์ ประโยชน์ที่จะได้รับจากวัคซีนก็จะน้อยกว่าคนที่ยังไม่เคยติดเชื้อเลย
แต่ในความเป็นจริง การตรวจ HPV DNA มีราคาแพง และยังไม่สามารถทำได้แพร่หลายมากนัก แพทย์จะประเมินความเสี่ยงและความคุมค่าในการฉีดจากอายุและการพูดคุยกับคนไข้และการถามประวัติเป็นหลัก
ใครที่ควรฉีดวัคซีน HPV และฉีดได้ตั้งแต่อายุเท่าไหร่ ?
ปัจจุบัน HPV vaccine ไม่ได้เป็นวัคซีนที่แนะนำให้ฉีดเฉพาะในผู้หญิงอย่างเดียว ผู้ชายก็มีความเสี่ยงในการติดเชื้อ HPV และเกิดมะเร็งเช่นเดียวกัน ซึ่งสามารถฉีดได้ตั้งแต่อายุ 9 ปีขึ้นไป จนถึงอายุ 45 ปี
ชายหรือหญิงอายุ 9-14 ปี จะฉีด 2 เข็ม ที่ 0 เดือน และ 6 เดือน
ชายหรือหญิงอายุตั้งแต่ 15 ปีขึ้นไป จะฉีด 3 เข็ม ที่ 0 เดือน 2 เดือน 6 เดือน
4 สายพันธุ์กับ 9 สายพันธุ์ต่างกันไหม แบบไหนดีกว่ากัน ?
ㆍ วัคซีนชนิด 4 สายพันธุ์ : ครอบคลุมเชื้อที่ก่อโรคได้ประมาณ 70% : ราคาประมาณ 2,600 บาท/เข็ม (ราคายังไม่รวมค่าบริการ ที่รพ.เวชศาสตร์เขตร้อน ณ วันที่ 7/12/23)
ㆍ วัคซีนชนิด 9 สายพันธุ์ : ครอบคลุมเชื้อก่อโรคได้ประมาณ 90% : ราคาประมาณ 5,600 บาท/เข็ม (ราคายังไม่รวมค่าบริการ ที่รพ.เวชศาสตร์เขตร้อน ณ วันที่ 7/12/23)
*ทั้งนี้การเลือกฉีดวัคซีน HPV ขึ้นอยู่กับการยอมรับความเสี่ยงและทุนทรัพย์ของแต่ละบุคคล
ฉีด 4 สายพันธุ์แล้วเปลี่ยนใจอยากฉีด 9 สายพันธุ์สามารถทำได้หรือไม่?
โดยปกติไม่แนะนำ แต่สามารถทำได้และควรได้รับวัคซีนชนิด 9 สายพันธุ์ครบเข็มตามช่วงอายุ เพื่อให้ได้รับการป้องกันที่สมบูรณ์สำหรับ 5 สายพันธุ์ที่เพิ่มเข้ามา
ผลข้างเคียงมีอะไรบ้าง อันตรายหรือไม่ ?
วัคซีน HPV เป็นวัคซีนที่มีการใช้มาเป็นเวลานาน มีประสิทธิภาพและความปลอดภัยสูง ผลข้างเคียงส่วนใหญ่เป็นอาการปวด บวมแดงร้อนเฉพาะที่บริเวณที่ฉีดวัคซีน อาการแพ้รุนแรงหลังฉีดวัคซีน(Anaphylaxis) พบได้น้อยมากพอๆกับวัคซีนอื่นๆ หากมีประวัติสงสัยการแพ้วัคซีนในเข็มก่อนๆ หรือแพ้ยีสต์ควรแจ้งแพทย์ก่อนฉีดวัคซีน
เรารวมทุกวัคซีนไว้ที่นี่ ตรวจสอบรายการวัคซีน และนัดหมายรับวัคซีนได้ที่ https://www.thaitravelclinic.com/th/cost-th.html
ข้อมูลโดย นพ.รชต เจริญวิเศษศิลป์ คลินิกเวชศาสตร์ท่องเที่ยวและการเดินทาง โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน